راه اندازی سامانه نجم نظام جمع سپاری دبیرخانه مجمع
مقدمه
موضوع مشورت حکمرانان با مردم در آموزههای دینی و در حکمرانی اسلامی بهواقع جایگاه ویژهای داشته و اسلام بیش از سایر مکاتب فکری به طرز صحیح به این مقوله توجه نموده است. مجمع تشخیص مصلحت نظام در راستای انجام مأموریتهای محوله خویش وفق قانون اساسی و بهویژه در تدوین سیاستهای کلی نظام، مصمم است زمینههای را ایجاد نماید تا از ظرفیتهای ارزشمند فکری، تجارب مدیران اجرایی کشور و دانش پژوهشگران مراکز علمی - راهبردی کشور نظیر اندیشکدهها و پژوهشکدهها، اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاهها در کنار نظرات عموم مردم از طریق رویکرد «جمع سپاری» بهرهمند گردد.
جمع سپاری
جمع سپاری مفهوم جدیدی است که معنای آن از مشارکت عمومی گرفتهشده است و در بسیاری از کشورهای جهان پا به عرصه سیاستگذاری گذاشته و توانسته زمینهساز تحول در عرصه سیاستگذاری این کشورها باشد. برای نمونه میتوان به سامانه قانون باز اتحادیه اروپا اشاره کرد که در فرآیند قانوننویسی از مشارکت عمومی بهره میگیرد. این فرآیند که بهنوعی مکمل فرآیند سنتی گذشته است، پای طیف وسیعی از نخبگان را به عرصه سیاستگذاری کشور باز مینماید و از مشارکت آنها استفاده میکند تا بتواند بهترین و مطلوبترین نتیجه را حاصل نماید. جمعسپاری در حکمرانی امروز با توجه به پیچیدگی مسائل و ابعاد مختلف موضوعات از جایگاه ویژهای برخوردار است.
در واقع جمعسپاری، به همراه سایر روشهای مشارکتجویانه، فرصتهای تازهای را برای فعالیت شهروندان ایجاد میکند تا هم شهروندان و ذینفعان در موضوعات مختلف سیاستگذاری بتوانند در تصمیمات کلان کشور دخیل باشند و همچنین سیاستگذاران را با ابعاد عینی و ملموستر موضوعات جامعه و اقشار مختلف نزدیکتر میکند و سبب اتخاذ تصمیمات آگاهانهتر سیاستی برای حاکمیت میگردد. همچنین فرصتهای تازهای را در راستای جاری شدن صدای مردم در فرایندهای سنتی سیاستگذاری ارائه مینماید.
معرفی سامانه نجم
نجم یا " نظام جمع سپاری مجمع" درواقع ابزار و سازوکار مجمع تشخیص مصلحت نظام برای بهرهگیری از جمع سپاری در مأموریتهای خویش است. مرکز مطالعات و بررسیهای راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام با استفاده از ظرفیتهای داخلی خود، سامانه نجم را مبتنی بر تجربیات موفق بینالمللی و داخلی، طراحی و قابل بهرهبرداری کرده است. این سامانه فرایندهای لازم برای مشارکت را در خود جایداده است و با ارائه دسترسی به اندیشکده ها و صاحبنظران، برخی موضوعات روز مأموریتی مجمع را در قالب "موضوعات جمع سپاری" با آنها در میان میگذارد، اسناد و اطلاعات لازم را در اختیارشان قرار میدهد و با طرح سؤالات کلی، زمینه را برای اخذ نظرات آنان فراهم میکند.
سامانه نجم، بستری برای مشارکت عموم مردم و نخبگان در موضوعات علمی مرتبط با مجمع تشخیص مصلحت نظام یعنی سیاست پژوهی و تدوین سیاستهای کلی، معضل پژوهی، مصلحت پژوهی و حتی نظارت بر اجرای سیاستهای کلی نظام میباشد. امتیازات متنوعی برای مجموعهها و صاحبنظران فعال در سامانه نظر گرفتهشده است که برخی از آنان عبارتاند از ارائه گواهی مشارکت، حضور در کمیسیونهای مرتبط مجمع، اولویت در دریافت پروژههای مطالعاتی مجمع، دریافت حکم مشاور افتخاری برای همکاری با کمیسیونها و اعضای مجمع و موارد دیگر.
فرایندهای مشارکت در "جمع سپاری" های نجم با توجه به انواع مأموریتها متنوع هستند. فرایند عمومی نجم برای جمع سپاری های مرتبط با تدوین و ارزیابی سیاستهای کلی در بخش معرفی فرایند معرفیشده است.
این سامانه با آدرس اینترنتی najm.cfss.ir در تاریخ 16 شهریور در گردهمایی با حضور دبیر محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام و رؤسای کمیسیونهای دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام و مدیران پژوهشکدهها، اندیشکده های و مراکز علمی - راهبردی کشور رونمایی شد. لازم به ذکر است ازاینپس این سامانه (نجم) بهعنوان مهمترین درگاه ارتباط دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام با نخبگان سراسر کشور و در رابطه با موضوعات مختلف با رویکرد جمع سپاری مورداستفاده قرار خواهد گرفت و امید است زمینهساز ارتقای کیفیت تصمیمگیریها در مجمع تشخیص مصلحت نظام باشد.